6 วิธี จัดสวนสวย ทิศตะวันตก คลายร้อนให้บ้านเย็น
ให้สามารถต่อสู้กับแสงแดดอันร้อนแรง พร้อมเทคนิคให้สวนช่วยลดความร้อนและกรองแสงแดดก่อนที่จะเข้าสู่ตัวบ้าน
เป็นที่รู้กันดีว่าทิศตะวันตกของบ้านนั้นเป็นตำแหน่งที่รับแสงแดดในช่วงบ่ายของวัน ซึ่งเป็นแดดที่แรงและยาวนานถึง 6 ชั่วโมง พอตกเย็นผนังซีเมนต์ในทิศนี้ก็จะเริ่มคายความร้อน ส่งผลให้บริเวณนี้ร้อนอบอ้าวนั่นเอง หนึ่งในวิธีที่จะช่วยลดความร้อนให้กับทิศตะวันตกของบ้าน คือการจัดสวน เพื่อช่วยบังแดด อีกทั้งยังช่วยจับฝุ่นละอองไม่ให้พัดปลิวเข้าสู่ภายในบ้านอีกด้วย
แต่การจัดสวนในทิศตะวันตกนั้นก็มีข้อเสียที่ปฏิเสธไม่ได้ คือความร้อนแรงของแสงแดดที่พร้อมจะทำลายต้นไม้อันแสนรัก การเลือกต้นไม้ที่เหมาะสมและการวางระบบน้ำ จึงเป็นเรื่องสำคัญมากๆ เรามี 6 วิธีง่ายๆ ในการจัดสวนทิศตะวันตกเพื่อช่วยคลายร้อนให้กับบ้านมาฝากกัน
1.ปลูกต้นไม้ใหญ่ให้ร่มเงา หากบ้านมีระยะห่างของที่ดินจากมุมกำแพงรั้วไปถึงผนังบ้านไม่ต่ำกว่า 3 เมตร การปลูกต้นไม้ใหญ่ก็ไม่ใช่ปัญหา เพียงแค่เลือกชนิดต้นไม้ที่ชอบหรือไม้มงคลที่นิยมปลูกกัน เช่น ต้นจิกน้ำ ต้นพะยอม ต้นสาละ ต้นอโศกอินเดีย นำมาปลูกในตำแหน่งที่ห่างจากผนังบ้าน และเว้นระยะห่างจากรั้วไม่ต่ำว่า 1 เมตร หากเป็นไม้ล้อมควรติดไม้ค้ำเพื่อพยุงไม่ให้ต้นไม้ล้มจนสร้างความเสียหายให้กับอาคาร และต้องหมั่นคอยตัดแต่งกิ่งอยู่เสมอเพื่อป้องกันไม่ให้กิ่งก้านยื่นออกไปยังบ้านข้างๆ หากที่ดินมีขนาดไม่กว้างมาก ควรเลือกไม้ใหญ่ที่มีใบน้อยและฟอร์มสูง อย่างต้นปาล์ม กล้วยพัด หมากเขียว หลิวจีน หรือต้นหูหนู เป็นต้น
Tip: ตำแหน่งที่ปลูกต้นไม้ใหญ่ไม่ควรเป็นทิศใต้และทิศตะวันตกเฉียงใต้ เพราะเป็นทิศที่มีลมพัดผ่าน หากจำเป็นต้องปลูกในตำแหน่งดังกล่าวควรเลือกปลูกต้นไม้ที่มีใบน้อยหรือรูปใบละเอียด เพื่อไม่ให้กิ่งก้านบดบังลมที่จะพัดเข้าสู่ตัวบ้าน
2.ไอน้ำช่วยให้บ้านเย็นสบาย น้ำช่วยดับร้อนในสวนได้ น้ำเพื่อการตกแต่งอย่าง น้ำพุ น้ำตก สระน้ำ ควรจัดวางให้อยู่ในทิศที่ลมพัดผ่านเข้าสู่ตัวบ้าน ไอเย็นๆ จากน้ำจะช่วยให้บ้านเย็นขึ้น หากเป็นสระน้ำ สิ่งที่ควรคำนึงคือความลึกของสระ โดยเฉพาะสระที่อยู่ในทิศตะวันตก หากมีขนาดสั้นและตื้น น้ำจะสะท้อนความร้อนเข้าสู่ตัวบ้านโดยตรง แต่หากมีความลึกอย่างน้อย 1 เมตร สระน้ำจะเป็นตัวป้องกันความร้อนให้บ้าน โดยดูดความร้อนลงสู่ก้นสระและระเหยเป็นไอเย็นออกมา บ่อปลาก็เช่นเดียวกัน ควรลึก 1.50 เมตร ซึ่งเป็นความลึกที่เหมาะสำหรับเลี้ยงปลาคาร์ปด้วย
3.สร้างรั้วบังแดดแต่รับลม รั้วที่สูงนั้นปิดบังสายตาจากภายนอกได้เป็นอย่างดี แต่ในขณะเดียวกันก็จะบังลมไม่ให้พัดเข้าสู่ภายในบ้านด้วย ส่วนใหญ่การทำรั้วมักใช้ระแนงร่วมกับกำแพงคอนกรีต วัสดุที่ใช้ทำระแนงก็มีให้เลือกหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นไม้แท้ ไม้สังเคราะห์ เหล็ก แต่หากต้องการเพิ่มความเป็นส่วนตัว ก็สามารถปลูกต้นไม้เพิ่มได้ ซึ่งกำแพงต้นไม้ที่นิยมปลูกได้แก่ ไทรอินโด ไทรเกาหลี ชาฮกเกี้ยน ไผ่ และโมก เป็นต้น
4.สวนแนวตั้งช่วยบังร้อน หากมีพื้นที่แคบแต่อยากได้พื้นที่สีเขียว คงไม่มีอะไรเหมาะเท่ากับสวนแนวตั้ง สิ่งสำคัญสำหรับสวนแนวตั้งคือ ระบบน้ำ เพราะแสงแดดแรงๆ ในช่วงบ่ายจะส่องกระทบกับต้นไม้โดยตรง จึงควรให้น้ำอย่างน้อยสองครั้งต่อวัน คือ ช่วงเช้าก่อน 8.00 น.และช่วงเย็นหลัง 16.00 น. โดยช่วงเย็นให้รดเพียงชุ่มเท่านั้น ระวังอย่าให้แฉะเพราะจะเป็นสาเหตุให้เกิดโรครากเน่าได้
5.ผนังสีเขียวลดร้อน การสร้างผนังต้นไม้ให้บ้าน นอกจากจะช่วยอำพรางผนังคอนกรีตที่ดูแข็งกระด้างให้สบายตาขึ้นแล้ว ยังเป็นอีกหนึ่งวิธีที่ช่วยลดความร้อนให้กับบ้านได้ เนื่องจากต้นไม้จะทำหน้าที่บังแดดให้กับผนังบ้าน จึงช่วยลดการสะสมความร้อนในผนัง ส่งผลให้การคายความร้อนที่จะแผ่ออกมาสู่ตัวบ้านในตอนค่ำนั้นลดลงไปด้วย ต้นไม้ที่นิยมปลูกคือ ต้นตีนตุ๊กแก ไม้เลื้อยที่ดูแลง่ายและปลูกได้ทั่วทุกภาคของเมืองไทย แต่ด้วยธรรมชาติของรากต้นไม้คือการยึดเกาะ รากต้นตีนตุ๊กแกจึงมักยึดติดผนังบ้านและทำให้เกิดรอยร้าวในตอนรื้อถอน วิธีป้องกันคือ รองแผ่นตะแกรงลวดอีกชั้นเพื่อให้รากได้เกาะลวดตะแกรงแทนผนังนั่นเอง นอกจากต้นตีนตุ๊กแกแล้ว ยังมีไม้เลื้อยอีกชนิดที่สามารถปลูกให้เลื้อยตามผนังบ้านได้คือ ต้นเหลืองชัชวาล ที่จะออกดอกในช่วงฤดูร้อน ดอกสีเหลืองสดช่วยสร้างสีสันให้ผนังบ้านได้ดีทีเดียว
6.วัสดุช่วยดูดความร้อน ทางเดินซีเมนต์รอบๆ บ้าน หรือลานจอดรถ จะกักเก็บความร้อนในช่วงบ่าย แล้วค่อยๆ คายความร้อนออกมาในช่วงค่ำ ทำให้บริเวณนั้นมีอุณหภูมิที่สูงขึ้น เราสามารถเลือกใช้วัสดุอย่างบล็อกปูพื้นที่สามารถกักเก็บน้ำไว้ในขณะที่รดน้ำต้นไม้หรือฝนตก และเมื่อโดนความร้อน น้ำที่ถูกกักเก็บไว้ก็จะค่อยๆ ระเหยขึ้นมาเป็นไอ ช่วยให้บริเวณนั้นเย็นลงได้ถึง 3-5 องศาเลยทีเดียว
จะเห็นได้ว่าการแก้ปัญหาสวนร้อนบ้านร้อนนั้นเป็นสิ่งที่สามารถวางแผนได้ตั้งแต่เนิ่นๆ เริ่มจากขั้นตอนการออกแบบ วางตำแหน่งของอาคารให้สอดคล้องกับทิศทางแดดและลม หากมีการออกแบบที่ดี ปัญหาเรื่องบ้านร้อนก็จะลดลง การจัดสวนก็เช่นกัน หากเลือกตำแหน่งและองค์ประกอบให้ดี สวนก็เป็นส่วนที่ช่วยให้บ้านเย็น สร้างความสดชื่นและน่าอยู่ให้กับบ้านได้